Pałac w Świerklańcu I – wprowadzenie
Czy ogromny pałac może zniknąć z powierzchni ziemi bez śladu? Taka sytuacja miała miejsce we wsi Świerklaniec, co pokazuje, że przy ludzkiej obojętności (niestety) wszystko jest możliwe. Zapraszam do lektury!
Zespół pałacowo-parkowy w Świerklańcu przed II wojną światową i obecnie. Starsza fotografia, zbiory NAC, sygnatura: 3/131/0/-/176/15. Stan obecny archiwum własne.
Cześć, miło mi zaprezentować Wam kolejny wpis na stronie. Tym razem przenosimy się do niewielkiej miejscowości Świerklaniec, położonej niedaleko Tarnowskich Gór na Górnym Śląsku. Ta niepozorna wioska skrywa piękny zespół pałacowo-parkowy, który niestety jest już tylko „parkowy”. Z racji sporej dokumentacji fotograficznej i wielu ciekawostek, jest to pierwszy z serii trzech kolejnych postów.
Historia powstania pałacu w Świerklańcu
Historia Pałacu w Świerklańcu (niem. Schloss Neudeck) sięga drugiej połowy XIX wieku, gdy hrabia Guido Henckel von Donnersmarck postanowił ufundować pałac swojej żonie Teresie Lachmann, znanej również jako markiza Blanka de Païva. Kim był ów hrabia? Gudio Henckel urodził się w 1830 roku we Wrocławiu i był śląskim magnatem przemysłowym inwestującym we Francji, Niemczech, Włoszech, czy Austro-Węgrzech. Jego własnością były m.in. kopalnia „Guido” w Zabrzu, kilka kopalń w Świętochłowicach, Piekarach Śląskich, Bytomiu, a także liczne własności ziemskie.
Na lokalizację nowego pałacu wybrano park, na terenie którego znajdował się już inny obiekt, średniowieczny zamek piastowki, posiadany przez rodzinę Henckel von Donnersmarck. Nowa rezydencja powstawała w latach 1869-1876 według projektu Hectora Lefuela, nawiązując do stylu rezydencji francuskich. Budowla dosyć szybko uzyskała przydomek „Małego Wersalu”.
Otoczenie pałacu
Oprócz wymienionego wcześniej zamku, na terenie pałacu wzniesiono:
- Pałac Kawalera – istniejący do dziś budynek, wybudowany w latach 1903-1906 w stylu neobarokowym, stworzony z okazji wizyty cesarza Wilhelma II,
- Amfiteatr – pawilon koncertowy zlokalizowany obok pałacu,
- Fontanna – widoczna na drugiej fotografii, lecz prawdopodobnie przesunięta o kilka metrów w stosunku do dawnego położenia (stąd różnice między fotografiami),
- Staw
- Kościół i mauzoleum – neogotycki kościół z kaplicą grobową, więcej ciekawostek o nim w drugim wpisie 😉
- Rzeźby autorstwa Emmanuela Fremieta – o nich też więcej w drugim poście.
Znamy już historię powstania pałacu w Świerklańcu, dlaczego jednak dziś nie możemy go oglądać w pełnej okazałości? Dalszą historię tej pięknej budowli przedstawię w drugim wpisie, którego możecie oczekiwać już w najbliższą środę. Znajdą się tam kolejne zestawienia zdjęć „przed i po” oraz wiele ciekawostek.
By nie przegapić najnowszych wpisów, zapraszam na mój profil na Instagram oraz Facebook.
Źródła
https://pl.wikipedia.org/wiki/Guido_Henckel_von_Donnersmarck
Zdzisław Tołłoczko, „Kostium francuski w architekturze XIX wieku i jego recepcja na ziemiach Polski na przykładzie pałaców w Świerklańcu i Kronenberga w Warszawie”, „Wiadomości Konserwatorskie”, 48/2016.
https://slaskie.naszemiasto.pl/tajemnice-parku-palacowego-w-swierklancu-wspomnienie-po/ar/c13-3016314
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%82ac_w_%C5%9Awierkla%C5%84cu
Narodowe Archiwum Cyfrowe
Jeden komentarz
Pingback: